Het is niet uniek dat de media wordt beschuldigd van het verspreiden van Fake News. Het zou ook niet voor het eerst zijn dat media werkelijk Fake News verspreiden. Een eenvoudig voorbeeld om dit te illustreren is de aanloop naar de oorlog met Irak aan het begin van dit millennium. Leugens werden ons door de politiek en media door de strot geduwd om draagvlak voor het komende geweld te creëren. Dat hier een bewust agenda achter kan zitten beschreef ik eerder dit jaar in het artikel De infiltratie van complotdenken. Tegelijkertijd wees ik erop dat ook ieder bericht in de alternatieve media met een kritisch oog bekeken dient te worden, want ook daar zijn voldoende giftige tongen te ontdekken.
Nu dook er gisteren een Facebook post op van Frits van der Blom. Een foto (zie hierboven) van mensen in witte pakken die ogenschijnlijk een Covid-19 slachtoffer in een doek gewikkeld een gebouw uit dragen. De media zouden deze afbeelding gebruikt hebben. Maar de wijze waarop 1 van de witte pakken met slechts de vingertoppen het laken vast hield zou een signaal zijn waardoor we konden zien dat we hier in de maling worden genomen. En dat is hoe de media werken, althans dat was wat Frits ons wilde doen laten geloven.
De begeleidende tekst van Frits zei het volgende:
"Zogenaamde verpleegsters dragen een coronadode weg. Of zijn het goed betaalde acteurs in een passende outfit met een pop, die kennelijk zo licht is dat ze genoeg hebben aan slechts hun vingers om 'die dode' te dragen?! Zo functioneren de media om de bevolking angst aan te jagen en te hersenspoelen. Kort gezegd: informatie is desinformatie."
Die laatste zin is er eentje om goed te onthouden!
Wat ik me direct afvroeg was welke media deze foto gebruikt hadden en wat de primaire bron van deze foto was. Want het zou natuurlijk bespottelijk zijn wanneer media deze afbeelding werkelijk gebruikt zouden hebben! En het achterhalen van deze informatie leek me van belang, zeker gezien de Facebook post gretig werd en wordt gedeeld. Inmiddels is het op de tijdlijn van meer dan 400 Facebookgebruikers verschenen. Frits heeft succes met zijn ontdekking, het gaat zoals ze noemen Viral!!!
Op mijn vraag aan Frits wat de primaire bron van deze foto was bleef het stil. Maar het was al laat, dus Frits zou gerust al op bed kunnen liggen. Iedereen heeft immers slaap nodig, viraal bericht of niet. Maar het wonderschone van Social Media is de kracht van de massa. Mensen die de kracht van hun toetsenbord inzetten om informatie over een onderwerp op te graven en dat met elkaar te delen. Zo stelde "Sonja Super" dezelfde vraag als ik en ging op zoek. Dat deed ik ook en we deelden met elkaar wat we hadden gevonden in de reacties onder de foto van Frits.
Er kwamen nog meer mensen bij en eigenlijk kwamen we al snel tot de conclusie dat de foto een zogenaamde stock-foto is. Een foto die in een database op een website staat zodat andere mensen die foto kunnen gebruiken. Dat is geenszins hetzelfde als een persfoto, daar bestaan weer andere websites voor. Ook kon er geen enkel mediakanaal worden gevonden die deze foto gebruikt had.
Er werd kwaad gesproken over Frits en zijn intenties om zelf de verspreider van Fake News te zijn. Er werd zelfs opgeroepen om de post van Frits bij Facebook te melden, wat mij dan weer een stap te ver ging. Mijn gedachte was dat een fout menselijk is en men Frits de tijd moest geven om zijn fout te herstellen. Maar Frits herstelde het niet... Wat Frits wel deed was kritische reacties onder zijn post verwijderen en zo ook mijn reacties met bronnen die zijn claim weerlegde. En dat gaat mij dan net weer een brug te ver.
Wat we kunnen zien is dat dit een bedrijf lijkt dat beelden maakt met geënsceneerde situaties, van medisch personeel tot brandweermannen, zowel foto's als video's. In de beschrijving van de beelden worden populaire termen gebruikt zoals bijvoorbeeld Covid-19. Dit is bedoeld om de vindbaarheid van de beelden te vergroten, zoals ik zelf ook "tags" op mijn blog gebruik. Andere beelden met hetzelfde "lijk" ingewikkeld als een mummy zien we vaker terug, zoals hier. Ook hier met de term Covid-19 in de omschrijving.
"COVID-19 DEAD: Death increases every day. Staff wrapped up the dead bodies of Coronavirus covid-19 infection"
Al met al kunnen we hiermee concluderen dat de foto geen persfoto betreft maar een stock-foto, bedoeld als visuele aankleding voor mensen die er gebruik van willen maken, zoals bijvoorbeeld bloggers. Daarmee vaststellend dat het niet met verkeerde intenties is gemaakt. Als je daarbij optelt dat er geen mediakanaal gevonden is die de foto gebruikt heeft kunnen we gerust stellen dat zowel het bericht van de Roemeense bron als het bericht van Frits van der Blom een broodje aap verhaal betreft, fake news, een leugen. En deze leugen moedwillig laten voortbestaan is een kwalijke zaak. Want Frits bevestigt met zijn handelen zijn eigen woorden:
Informatie is desinformatie!
Update 30-10-2020 10:20 uur
In de reacties bij Frits werd een link gegeven naar een bron welke de foto gebruikt heeft op 29 September. Het is een bron uit Letland waar in ieder geval helder onder de foto staat dat het een Shutterstock foto betreft. Of dit serieuze media te noemen is of het een afvoerputje betreft is me niet geheel helder. Het heeft voor mij meer weg van het laatste, waarbij in ieder geval gezien kan worden dat ze bij veel, zo niet alle, artikelen foto's van Shutterstock gebruiken.