De infiltratie van het complotdenken

Cursus complotdenken

Vorig jaar was Patrick Savalle, bekend van de inmiddels overleden complot-website Zapruder.nl, te gast bij Café Weltschmerz om te praten over zijn artikel 'Cursus complotdenken'. Hierin vertelt hij over de complotten die werkelijk zijn beraamd in de wereld, met name in de geopolitiek. Hij stelt ook dat het voor goede journalistiek van belang is uit te gaan van complotten, complotdenken dus. 

Voor zowel Saville als voor mij was 911 de rode pil zoals deze bekend is van de films uit The Matrix serie. Als je die doorslikt dan krijg je de realiteit om de oren. Slik je de blauwe pil dan kun je rustig verder slapen in de droomwereld die voor jou is gecreëerd. Zijn artikel is een flinke lap om te lezen en het interview een flinke zit, maar in mijn bescheiden optiek is het zeker de moeite waard. 

Sterker nog, ik denk dat het niet alleen voor journalisten een prima uitgangspunt is om te denken in complotten, maar ook voor iedere burger zoals jij en ik. Immers zijn complotten aan de orde van de dag, van groot tot klein. Of we het nu hebben over een groep mensen die op Marktplaats mensen probeert op te lichten of dat de politiek ons leugens verkocht om een illegale oorlog in Irak te starten, complotten zijn realiteit, of we dat nu willen of niet.

Cognitieve dissonantie blijkt/blijft een lastig verschijnsel... ;-)

Cass Sunstein en de infiltratie van de complotwereld

Cass Sunstein is een Amerikaans rechtsgeleerde, in het bijzonder op het gebied van staatsrecht, bestuursrecht, milieurecht, en gedragseconomie. Hij was het hoofd van het bureau voor informatie en regelgeving van het Amerikaanse Witte Huis in de eerste regeerperiode van Barack Obama. In 2008 schreef Sunstein een paper met de titel "Conspiracy Theories" (extra bronnen 1 en 2) waarin infiltratie en manipulatie van de online complot-gemeenschap wordt voorgesteld. Hieronder in het Engels een samenvatting van deze paper. De dikgedrukte en onderstreepte delen zijn door mij zo bewerkt, om op deze gedeeltes extra aandacht te richten:

"Many millions of people hold conspiracy theories; they believe that powerful people have worked together in order to withhold the truth about some important practice or some terrible event. A recent example is the belief, widespread in some parts of the world, that the attacks of 9/11 were carried out not by Al Qaeda, but by Israel or the United States. Those who subscribe to conspiracy theories may create serious risks, including risks of violence, and the existence of such theories raises significant challenges for policy and law. The first challenge is to understand the mechanisms by which conspiracy theories prosper; the second challenge is to understand how such theories might be undermined. Such theories typically spread as a result of identifiable cognitive blunders, operating in conjunction with informational and reputational influences. A distinctive feature of conspiracy theories is their self-sealing quality. Conspiracy theorists are not likely to be persuaded by an attempt to dispel their theories; they may even characterize that very attempt as further proof of the conspiracy. Because those who hold conspiracy theories typically suffer from a crippled epistemology, in accordance with which it is rational to hold such theories, the best response consists in cognitive infiltration of extremist groups. Various policy dilemmas, such as the question whether it is better for government to rebut conspiracy theories or to ignore them, are explored in this light."

Van troll tot journalist

Het infiltreren van de complotwereld kan omschreven worden als gecontroleerde oppositie. Dit kan gedaan worden op verschillende manieren. Een troll, sokpoppen of alternatieve websites, het zit allemaal in het potentieel arsenaal om de complotwereld te infiltreren. Maar ook gewone journalisten blijken tot het gereedschap van de geheime diensten te behoren. Al met al keuze te over.

De journalist
Volgens journalist Frénk van der Linden huist er op iedere nieuwsredactie in Nederland een spion, een informant van de AIVD, berichte Éénvandaag. Udo Ulfkotte deed een boekje open over de invloed van de geheime diensten op de grote media in Duitsland. En dan met name via de Atlantische connectie. De media blijken volstrekt niet neutraal te zijn en haar eenzijdige positie wordt op veel manieren gekocht. Zelf werd hij veelvuldig gesmeerd door geheime diensten en door politici. Hoe Radio Free Europe/Radio Liberty, een CIA operatie, ten tijde van de Koude Oorlog propaganda via de ether het Oostblok in knalde is al lang geen geheim meer.

De Trol

Een internettrol is lid van een online sociale gemeenschap die opzettelijk probeert de gemeenschap te verstoren, aan te vallen, te beledigen of problemen te veroorzaken door het plaatsen van bepaalde opmerkingen, foto's, video's, GIF's of een andere vorm van online inhoud.

Elise Moreau zette 10 verschillende type trollen voor u op een rij.

De sokpop
Een sokpop is de benaming voor een kloon of tweede (of tiende) identiteit of account op een site of forum van één gebruiker. De naam is ontleend aan de gelijknamige handpop. Sokpoppen worden op het internet vaak met de Engelse benaming sockpuppet aangeduid.

The Guardian schreef in 2011 reeds:
US spy operation that manipulates social media

The US military is developing software that will let it secretly manipulate social media sites by using fake online personas to influence internet conversations and spread pro-American propaganda.

A Californian corporation has been awarded a contract with United States Central Command (Centcom), which oversees US armed operations in the Middle East and Central Asia, to develop what is described as an "online persona management service" that will allow one US serviceman or woman to control up to 10 separate identities based all over the world.(...)The Centcom contract stipulates that each fake online persona must have a convincing background, history and supporting details, and that up to 50 US-based controllers should be able to operate false identities from their workstations "without fear of being discovered by sophisticated adversaries".(...)It also calls for "traffic mixing", blending the persona controllers' internet usage with the usage of people outside Centcom in a manner that must offer "excellent cover and powerful deniability".

Maar ze schrijven ook:

"Centcom said it was not targeting any US-based web sites, in English or any other language, and specifically said it was not targeting Facebook or Twitter." 

Nou, dat schept vertrouwen...

Gecontroleerde oppositie door alternatieve media 

In mijn korte zoektocht (in 2014) op internet voor dit onderwerp kwam ik direct een aantal mooie citaten tegen, die ik graag met u deel. Per citaat nodig ik u uit de gehele gelinkte bron te lezen, wellicht dat u er iets mee kunt...

Vrijspreker.nl
"Lenin schijnt gezegd te hebben: ”De beste manier om de oppositie te controleren is door er zelf leiding aan te geven."

Indigorevolution.nl
"De alternatieve media bestaat namelijk voor het overgrote deel uit gecontroleerde oppositie, gevolgd door honderden zo niet duizenden sites vol met napapegaaierij, die in feite niets anders doen dan wat ze de mainstream media altijd verwijten."

Anarchiel.com (site offline)

"Is de beste controled opposition niet zij die spreken van controled opposition?"

Drie Nederlandse alternatieve bronnen over het fenomeen "gecontroleerde oppositie". Van geen van de drie citaten (of gehele artikelen) zou ik willen beweren dat het waarheid is. Evenmin zou ik willen beweren dat het niet de waarheid is. Daarover mag u zelf oordelen...

Dat er bewust gecreëerde gecontroleerde oppositie bestaat zal ik niet ontkennen. Al eerder vertaalde ik een artikel over "information dominance" in relatie tot (de dood van) Michael Hastings.

In relatie tot alternatieve media schreef ik:

Het "mooie" van gecontroleerde oppositie is dat er werkelijk geen pijl op te trekken is, mits goed uitgevoerd. Wie is oprecht en wie niet? Geen idee... Het probleem wat dit oplevert is dat er veel onderling wantrouwen ontstaat (in de wereld der complotdenkers). Terecht of onterecht zie je nu dat ieder afwijkend geluid weggezet kan worden als zijnde gecontroleerde oppositie en daarmee voor een deel van het publiek de geloofwaardigheid van de beschuldigde bron enorm aantast. Dus of de overheden nu wel of niet gebruikmaken van dit fenomeen, het feit dat het fenomeen bekend is heeft daarmee al doel bereikt: het ondermijnen van de kracht van alternatieve media! (lees: ontkrachten oppositie!) 

Wees scherp!

Al met al zijn er dus talloze werkelijke complotten, daar kan geen mens omheen, maar is er dus ook voldoende aanleiding om bij ieder gepresenteerde complottheorie je kritische vragen te blijven stellen. Je weet nooit wanneer je te maken krijgt met een troll die vers uit zijn grot is gekropen. Een manier om dit te bestrijden is de Trivium methode - Kritisch denken voor het dagelijks leven. Hierover schreef ik in het verleden al uitgebreid, logisch redeneren, doe daar je voordeel mee!